భాష లోనేమున్నది???

ఈ సారి మా బుజ్జిగాడి చిన్నప్పటి ముచ్చట్లు కొన్ని.  వాడు చిన్నప్పుడు  తెలుగు బాగా మాట్లాడేవాడు. ఏవో కొన్ని ఇంగ్లీషు పదాలు తెలియడం తప్ప పూర్తిగా ఇంగ్లీషు లో మాట్లాడటం వచ్చేది కాదు. వాణ్ణి ప్లే స్కూల్‌ లో చేర్పించడానికి వెళ్ళినప్పుడు వాడికీ,  ప్రిన్సిపల్ కీ మధ్య జరిగిన సంభాషణ ఇది.

ప్రిన్సిపల్‌: హలో అండ్ గుడ్‌ మార్నింగ్!
బుజ్జిగాడు:  హాయ్! గుడ్ మార్నింగ్!
ప్రి: టేక్‌ యువర్‌ సీట్‌.
బు: ధాంక్యూ!
ప్రి: యూ లుక్ స్మార్ట్‌!
బు: యా! ఐ నో!
ప్రి: హౌ డూ యూ నో దట్‌ యూ లుక్ స్మార్ట్? డిడ్‌ సమ్‌వన్‌ టెల్ యూ?
బు: యా! ఆపిల్స్ అండ్ బనానాస్!
ప్రి: వాట్‌??


ఇక్కడ ఇంక నేను జోక్యం చేసుకుని, వాడికి పెద్దగా ఇంగ్లీషు రాదని, తెల్సిన కొన్ని ఇంగ్లీషు పదాలు జవాబులు గా చెప్తున్నాడని చెప్పాను.  ఆయన గాఠ్ఠిగా నవ్వి,  కానీ అక్కడ టీచర్లు చెప్పింది వాడికి అర్ధం కావాలన్నా, వాడు చెప్పేది టీచర్లకు అర్ధం కావాలన్నా, అసలు ఎవరితో మాట్లాడాలన్నా ఇంగ్లీషే శరణ్యం కాబట్టి, వాడికి వీలయినంత త్వరగా ఇంగ్లీషు నేర్పించమన్నాడు. అదిగో! అప్పుడు అలా మొదలైంది వాడి ఆంగ్ల భాషాభ్యాసం. చాలా త్వరగా నేర్చేసుకున్నాడు.  ఇంక అప్పటి నుండీ వాడు తెలుగులో ఇంగ్లీషునూ,
ఇంగ్లీషులో తెలుగును చూసుకోవడం మొదలెట్టాడు. మచ్చుకు కొన్ని ఇక్కడ మీ కోసం.



చిన్నప్పుడు వాడి దగ్గర సూపర్‌ హీరో కాస్ట్యూమ్స్‌ చాలా ఉండేవి. సూపర్‌మాన్‌,  స్పైడర్‌మాన్‌, బ్యాట్‌మాన్‌ అలా.  ఎప్పుడూ ఏదో ఓ సూపర్ హీరో డివిడి పెట్టుకుని, ఆ హీరో కాస్ట్యూమ్ వేసుకుని మరీ ఆ డివిడి చూస్తూ  యధాశక్తి  ఆ పాత్ర లోకి పరకాయప్రవేశం చేస్తుండేవాడు.  అప్పుడు వాడు మనసా, వాచా, కర్మణా
తనను ఆ సూపర్‌ హీరో గా ఊహించేసుకుని అలాగే ప్రవర్తించేవాడు.

(ఇక్కడ ఓ అప్రస్తుత ప్రసంగం.  'బ్యాట్‌ మాన్‌' అని వ్రాస్తుంటే గుర్తుకొచ్చింది.
నా కజిన్‌ కి చిన్నప్పుడు ఓ డౌటానుమానం ఉండేది. English లో 'Bank' అనీ, హిందీ లో 'బైంక్' అనీ తెలుగు లో 'బ్యాంకు' అనీ వ్రాస్తారెందుకూ అని.)



మళ్ళీ మా వాడి ముచ్చట్లలోకి వెళ్తే, అప్పుడు వాడికి మూడున్నరేళ్ళుంటాయి. బ్యాట్‌ మాన్ కాస్ట్యూమ్‌ వేసుకుని ఏదో బ్యాట్ మాన్‌ డివిడి చూసుకుంటున్నాడు.  ఉన్నట్టుండి  వాడికి ఏదో వెలిగింది. వెంటనే నా దగ్గరకు పరిగెట్టుకొచ్చి," మామ్! ఐ నీడ్‌ టు కాల్‌  చిన్నమామ. ఇట్స్‌ వెరీ అర్జెంట్!" అన్నాడు. "ఎందుకు
కన్నా! ఇప్పుడు ఇండియా లో వాళ్ళకు ఇంకా పూర్తిగా తెల్లవారి ఉండదు. ఏంటో నాకు చెప్పు",  అన్నాను.
ఊహూ! వినలేదు. ఓ రెండు గంటలు ఎలాగో ఓపిక పట్టి, మళ్ళీ నా వెంట పడ్డాడు, "కాల్‌ హిమ్‌ నౌ",
అంటూ.



ఇంక ఫోన్  చేయక  తప్పలేదు. మా తమ్ముడు 'హలో' అనగానే, "మామా! ఐ నౌ అండర్ స్టాండ్ వై యూ
కాల్ మీ 'గొట్టం', " అన్నాడు మా వాడు.    (పుట్టినప్పుడు మరీ సన్నగా ఉండేవాడని,  'గొట్టం'  అనీ,
అస్తమానం రెట్టలేస్తుంటాడని  'పిట్టి'  అనీ ఇలా రకరకాల పేరుతో మా తమ్ముడు,  బుజ్జిగాణ్ణి పిలిచేవాడు)
"ఏమర్ధమైంది రా?"  అని మా తమ్ముడడిగాడు. " బికాజ్‌ ఐ యామ్ బ్యాట్‌ మాన్, యూ ఆల్వేస్‌ కాల్ మీ
గొట్టం" అన్నాడు వాడు.  మా తమ్ముడికే కాదు, నాక్కూడా ఆ లాజిక్ అర్ధం కాలేదు.  ఇంక మళ్ళీ వాడే
ఎక్స్‌ప్లెయిన్‌ చేశాడు.  " యూ సీ మామా!  అయామ్‌ బ్యాట్‌మాన్‌ .  బ్యాట్  మాన్ ఈస్‌ ఫ్రమ్‌ Gotham city అండ్ తెలుగు పీపుల్ కాల్  Gotham  ఇన్‌ తెలుగూ  యాస్ 'గొట్టం'.  దట్స్‌ వై యూ ఆల్‌వేస్ కాల్‌ మీ
'గొట్టం'."  అనీ.



ఇంకోసారి మావాడు సూపర్‌మాన్ కాస్ట్యూమ్ వేసుకుని పిడికిళ్ళు బిగించి, చేతులు రెండూ ముందుకు చాపి,  సూపర్ మాన్ లా గాల్లో ఎగురుతున్నట్టు  ఆడుకుంటున్నాడు. అప్పటికి మా చిన్నతల్లి ఇంకా నెలలపిల్ల.  "కన్నా! నువ్వు సూపర్ మాన్ అయితే చిన్నతల్లి ఎవరు? " అన్నా. వాడు పరిగెట్టడం ఆపి ఓ
సారి నా పక్క, దాని పక్క చూసి " షి ఈస్ ఎ డయపర్‌ గర్ల్" అన్నాడు సీరియస్ గా.



చిన్నప్పుడు మా బుజ్జిగాడు సున్నుండలు ఇష్టం గా తినేవాడు. అందుకే మా అమ్మ ఎవరు వస్తున్నా
వాళ్ళతో సున్నుండలు పంపించేది.  లేదంటే పార్సెల్‌ పంపించేది. వాడు మా అమ్మను 'అమ్మమ్మా' అనే పిలిచేవాడు కానీ,  మా అమ్మ పేరు వాడికి తెలీలేదు. ఓ రోజు అలా పార్సెల్  వచ్చినప్పుడు బుజ్జిగాడు ఇంట్లోనే ఉన్నాడు.  ఆ  పార్సెల్  మీద 'Sunanda  Devi' అని మా అమ్మ పేరు ఉంది.  మా బుజ్జిగాడు అది చూసి, "సో, ఈస్ దిస్ అమ్మమ్మాస్ నేమ్‌?"  అని అడిగాడు. ఔనన్నాను.




వెంటనే  సీరియస్ గా ఏదో అర్ధమైనట్టు  మొహం పెట్టి,  " నో వండర్, హర్‌ సున్నుండాస్ టేస్ట్‌ సో గుడ్"
అన్నాడు. అమ్మమ్మ పేరుకీ సున్నుండలకీ లింకేంటో నాకర్ధం కాలేదు. " నా కర్ధం కాలేదు. సరిగ్గా చెప్పు
కన్నా!"అంటే అప్పుడు మళ్ళీ వివరంగా చెప్పాడు.  " యూ సీ! షి మేక్స్ సచ్ గుడ్ సున్నుండాస్ బికాస్ హర్
నేమ్‌ ఈస్ 'సున్నుండా దేవి' " అని. అమ్మ పేరు సున్నుండా దేవి ఏమిటా అని కాసేపు ఆలోచిస్తే
నాకర్ధమైంది.   'Sunanda Devi' ని వాడు  ' సున్నుండా దేవి'  గా చదువుకున్నాడన్నమాట.



మా చిన్నతల్లిని  చిన్నప్పుడు ' బుల్లి తల్లి'  అనీ ఇంకా ఏవేవో ముద్దుపేర్లతో పిలిచేదాన్ని.  ఓ రోజు మా వాడు సీరియస్ గా నా దగ్గరకు వచ్చి," మామ్!  ప్లీస్   డోన్ట్  కాల్ హర్  'బుల్లితల్లి' ఎనీమోర్." అన్నాడు. ఎందుకురా అలా పిలవకూడదంటే " యూ ఆర్  కాలింగ్ హర్ బుల్లితల్లి ఇన్‌ తెలుగు, బట్‌ షి ఈస్‌
అండర్‌స్టాండింగ్‌ ఇట్‌ ఇన్‌ ఇంగ్లీష్, అండ్‌ సో  షి ఈస్‌ బిహేవింగ్ లైక్‌ యాన్‌ ఇంగ్లీష్ Bully.  Like a big bully" అని తన వస్తువులు అన్నీ ఓ 'Bully'లా  లాగేసుకుంటుందని వాపోయాడు.


అలా వాడు  'భాష లోనేమున్నది???'  అని  హాయి గా ఏ భాషా భేధం  లేకుండా రెండు భాషలనూ own
చేసేసుకున్నాడు.  చక్కగా తెలుగు లో ఇంగ్లీషు ను, ఇంగ్లీషు లో తెలుగు నూ చూసుకున్నాడు.

'అమ్మ' కాని 'అమ్మ' లు

నిన్నటి రోజంతా ఎక్కడ చూసినా, విన్నా, 'Happy Mothers Day!' అంటూ హోరెత్తిపోయింది. కానీ, దాదాపు ప్రతీ రోజూ అమ్మకు ఫోన్‌ చేసి మాటాడే నేను, నిన్న మాత్రం ఫోన్‌ చేయలేదు, మాట్లాడలేదు. ఈ సరికొత్త ప్రత్యేక రోజుల గురించి అంతగా తెలియకపోవడంతో అమ్మకు, ఈ అలవాటు ముందునుంచి లేకపోవడం తో నాకు, అలా శుభాకాంక్షలు చెప్పడం ఎందుకో కొంచెం ఇబ్బంది గా,  ఇంకొంచెం కృతకంగా అనిపిస్తుంది. ఇంత వరకు ఎప్పుడూ అమ్మకు ఈ 'అమ్మరోజు' శుభాకాంక్షలు చెప్పలేదు, ఇక మీద ఎప్పుడూ చెప్పను కూడా.


కానీ నా  పిల్లలు మాత్రం ఇక్కడ పెరగడం వల్ల, ఈ ప్రత్యేక రోజులు వాళ్ళకు బాగానే అలవాటయ్యాయి. అలా నా  'అమ్మ' పాత్రలో మాత్రం ప్రతీ సంవత్సరం, ఈ 'అమ్మ రోజు' శుభాకాంక్షలు, బహుమతులూ
అందుకుంటూనే ఉన్నాను. "నీకు ఇష్టం లేకపోయినా సరే, మా కోసం!" అంటూ పిల్లలు వాళ్ళకు చేతనైంది చేస్తుంటారు.


కానీ నేను ఈ 'అమ్మ రోజు' సందర్భం గా వాళ్ళు నాకు ఏం ఇచ్చారో, దాని గురించి వ్రాయబోవడం లేదు. మా అమ్మ గురించో, లేదా  ఓ 'అమ్మ' గా నా గురించో కూడా కాదు. ప్రతీ మనిషి లోనూ వయో, లింగ,
స్ధితిగతులతో నిమిత్తం లేకుండా అమ్మతనం ఉంటుందని నా నమ్మకం. అటువంటి కొందరు 'అమ్మ' లు కాని 'అమ్మ' ల గురించి ఇప్పుడు....


ముందుగా నా బుజ్జిగాడు......As the saying goes,"When a child is born, a mother is born too."
నాకు మాతృత్వపు అమృతాన్ని రుచి చూపించాడు. వాడి బుజ్జిబుజ్జి చేతులతో, ముద్దు ముద్దు మాటలతో, వయసుకు మించిన పరిణితితో కూడిన చేతలతో, నాకు ఎన్నో నేర్పాడు. అమ్మగా నేను ఎదగడానికి కారణమయ్యాడు.  He raised the bar for me to grow as a mother.


వైద్యపరమైన కొన్ని కారణాల వల్ల డాక్టర్ల సలహా తో మాకు వాడొక్కడే చాలనుకున్నాం. కానీ వాడి
ఒంటరితనాన్ని, తోబుట్టువు కోసం వాడి ఆరాటాన్ని చూసి తట్టుకోలేక పోయేవాళ్ళం. 'తల్లి ప్రాణాలకు
ప్రమాదం' అని డాక్టర్లు ముందే హెచ్చరించినా లెక్కపెట్టలేదు. కానీ ఇంత ప్రమాదం అని అర్ధం కాలేదు. ఇంట్లో తక్కువా, hospital లో ఎక్కువా అన్నట్టు నా నెలలు గడిచాయి. ఎప్పుడు ఏ క్షణం లో
నాకేమవుతుందో, లేదా పుట్టబోయే బిడ్డకేమవుతుందో అన్నట్టు ఎన్నో,  ఎన్నెన్నో జరిగాయి.



అదిగో ఆ సందర్భం లో ముబీన్ నా బుజ్జిగాడికి, 'అమ్మ' కాని 'అమ్మ' అయింది. తన గురించి వ్రాయాలంటే కొన్ని పోస్టులే వ్రాయాలి. ప్రస్తుతానికి క్లుప్తంగా, కానీ, ఈ పోస్టు చివర్లో.


అలా ఎన్నో సవాళ్ళు  పుట్టకుండానే ఎదుర్కొని , అసలు పుట్టడం కోసమే ఎన్నో సవాళ్ళు ఎదుర్కొని మా జీవితాల్లోకి వచ్చింది, నా చిన్నతల్లి.  పుట్టాక కూడా దాదాపు పాపం మూడు నెలలు ఆ చిట్టి ప్రాణం ఎన్నో సమస్యలు ఎదుర్కొంది. ఎన్నో పోరాటాలు చేసి, ఎన్నో గండాలు దాటుకుని, తన రాకతో మా జీవితాలు సుసంపూర్ణం చేసింది, నా బుల్లితల్లి.


ఆ చిన్నితల్లికి ఇంకో అమ్మయ్యాడు, నా బుజ్జిగాడు.  వాడికీ , వాడి చెల్లి కీ మధ్య దాదాపు ఆరు సంవత్సరాల
దూరం ఉంటుంది, అంతే!   కానీ తన చిట్టిచెల్లిని ఎంత ప్రాణంగా చూసుకున్నాడో! ఇప్పటివరకూ కనీసం
ఒక్కసారి కూడా కొట్టలేదు. గిల్లికజ్జాలు హద్దులు దాటలేదు.  తనకు ఎంత అపురూపమైన వస్తువైనా చెల్లి
అడిగందంటే ఇచ్చేసేవాడు. ఆడించాడు, లాలించాడు, తినిపించాడు,  నిద్ర పుచ్చాడు. తన చెల్లి కి
మాటలు, ఆటలు, పాటలు ఎన్నో నేర్పాడు.


వారి వయసుకు తగ్గట్టు స్కూల్లో స్నేహితులతో సమస్యైనా,  bullying  సమస్యైనా ఓ అమ్మ లాగే,  అవి ఎలా పరిష్కరించుకోవాలో తన చెల్లి కి నేర్పాడు. ఇప్పటికీ స్కూల్‌  నుంచి వచ్చాక, ఆ రోజు స్కూల్‌ లో ఏం జరిగిందీ, లేదా  తనకొచ్చిన సమస్య ను చిన్నితల్లి చెప్పేటప్పుడు, చాలాసార్లు  నాది ప్రేక్షక పాత్రే.  ఆ సమస్యనుండి ఎలా బయటపడాలో నా బుజ్జిగాడు సలహా  ఇస్తూ ,  అమ్మగా  నా  పాత్ర కూడా వాడు పోషించేస్తుంటే.......' అమ్మ' గా  వాడి పెంపకం లో నేను గెలిచాననే ఓ చిన్ని సంతృప్తి.  కించిత్తు గర్వం.



ఇంక నా చిన్ని తల్లి......దాని గురించి ఏం రాయాలో కూడా తెలియడం లేదు. సుకుమారమైన మనసు,  అందమైన  మనస్తత్వం,  ఎవర్నీ నొప్పించని సున్నితత్వం, తప్పొప్పుల విచక్షణ,  చిన్న పిల్లలంటే
విపరీతమైన పిచ్చి,  తనవల్ల ఎటువంటి పొరపాటు జరగకూడదనే ఆరాటం, అతి జాగ్రత్త, అతి శుభ్రత,
పెద్దలంటే గౌరవం. అన్నంటే ప్రాణం. నిజం చెప్పాలంటే అచ్చమైన బాపూబొమ్మ లా ఉంటుంది.
అమ్మ,  నాన్నల పెంపకం తో పాటు  అన్న పెంపకం కూడా తోడై,  ఆడపిల్లంటే 'ఇలా' ఉండాలని నాకనిపిస్తుంది.  ఇండియాలో సంగతి నాకు తెలీదు కానీ, ఈ మధ్య కాలంలో ఇక్కడ, చిన్నపిల్లలు, అందునా ఆడపిల్లలు సిగ్గుపడటం నేను  చూడలేదు. కానీ నా చిన్నితల్లి భలే అందంగా సిగ్గు పడుతుంది. పెద్దయ్యాక డాక్టర్  అవుతుందో ఇంకోటో  చెప్పలేను గానీ,  నా చిన్నతల్లి మాత్రం ఖచ్చితంగా ఓ మంచి 'అమ్మ'వుతుంది.


ఇంక ముబీన్‌ గురించి. తను మా బిల్డింగ్ లోనే ఉండేది. మాది 6వ అంతస్తు. తనది 10వ అంతస్తు.
మొదట్లో కేవలం ముఖపరిచయం. అంతే. వాళ్ళ అమ్మాయి,  మా బుజ్జిగాడు ఒకే స్కూలుకెళ్ళేవారు. ఆ
అమ్మాయి  వీడి కన్నా సంవత్సరం పెద్ద. ముందుగా వాళ్ళిద్దరూ ఫ్రెండ్సయిపోయారు. స్కూల్‌ బస్సు కోసం
ఎదురుచూసే సమయాలలో, నెమ్మదిగా మా ఇద్దరి  స్నేహం చిక్కబడింది.



ఇంక నేను నెలలు నిండే కొద్దీ  డాక్టర్ల చుట్టూ ,  హాస్పిటల్స్‌ చుట్టూ తిరుగుతుంటే, మా బుజ్జిగాడు ముబీన్
వాళ్ళ ఇంట్లోనే  ఉండేవాడు. మొదట్లో ఏదో కొన్ని గంటలతో  మొదలై,  నెమ్మదిగా రోజుల తరబడి వాళ్ళ ఇంట్లోనే గడపాల్సి వచ్చేది. భోజనం, నిద్ర, స్నానం, హోమ్ వర్క్‌ ఇంక అన్నీ ముబీన్ చూసుకునేది. ఇలా కొన్ని రోజులు  కాదు, కొన్ని  నెలలు చూసుకుంది. వాళ్ళు మాంసాహారం లేకుండా  ముద్ద తినరు. కానీ, వీడి కోసం టొమాటో పప్పు, బంగాళాదుంపల వేపుడు, బెండకాయ వేపుడు, చారు, సాంబారు నేర్చుకుని 'అమ్మ'  లా చేసి పెట్టింది. ఇప్పటికీ మా పిల్లలిద్దరికీ  'ముబీనాంటీ'  అంటే ఎంతో ప్రేమ. ఇంక తన సంగతి చెప్పక్కరలేదు.



అంతే కాదు, నా చిన్నితల్లి కూడా వాళ్ళ ఇంట్లో సభ్యురాలయి పోయింది.  పుట్టాక కొన్ని నెలలపాటు నా
చిన్నితల్లి, రాత్రంతా మేలుకుని పగలు నిద్ర పోయేది. పిల్లలు స్కూలుకి  వెళ్ళగానే ముబీన్ వచ్చి, "నువ్వు
కాసేపైనా  నిద్రపో. లేచి  పని చేసుకున్నాక  వచ్చి పాపను తీసుకో"మని  చెప్పి  చిన్నతల్లిని తీసుకొని వెళ్ళిపోయేది. నేను పనంతా చేసుకుని వెళ్ళేసరికి ఒక్కోసారి మరీ  ఆలశ్యం అయితే,  తను దానికి స్నానం కూడా  చేయించేసి ఉండేది. వాళ్ళ ఇంట్లో మా  పిల్లల బట్టలు, ఇంకా చిన్నతల్లికి అవసరమైన  సామాగ్రి  లాంటివి  కొన్ని,  పెట్టి ఉంచేదాన్ని. అలా ముబీన్ నా చిన్నితల్లి కి కూడా  'అమ్మ' కాని 'అమ్మ'యిపోయింది.
మేము ఆ దేశం వదిలి వచ్చి ఇప్పటికి ఆరేళ్ళ పైనే  అయింది.  మొన్న డిసెంబరు నెలలో మళ్ళీ ఆ దేశం వెళ్ళి ముబీన్ ను కలవగలిగాం.  ఇప్పటికీ అదే ప్రేమ. అదే అభిమానం.


Mubeen! This is for you on the occasion of Mother's Day!
'Thank you' is too small an expression  that doesn't wholly, completely  and aptly convey our feelings for all that you have done.
Thank you for being there for us.
Thank you from both of them and from me too.